Çocuğunuzun kalbinin çok hızlı ya da çok yavaş attığını fark ettiğinizde bu sizi endişelendirebilir. Özellikle çarpıntı, halsizlik ve bayılma gibi durumlarla karşılaşınca akla ilk gelen sorulardan biri “Acaba kalbinde bir sorun mu var?” olur. Kalp ritim bozukluğu (aritmi), çocuklarda sanıldığından daha sık karşımıza çıkan ama çoğu zaman fark edilmeyen bir durumdur. Bu bazen sadece geçici bir ritim değişikliği olurken bazen de altında yatan ciddi bir kalp hastalığının ilk işareti olabilir.
Yapılan araştırmalara göre sağlıklı görünen çocukların yaklaşık %2 ila 5’inde yaşamlarının bir döneminde ritim bozukluğu gözlenir. İlköğretim çağı çocuklarının %2,94’ünde kalp ritim bozukluğu olduğu görülmüştür. Bu oranlar, doğuştan kalp hastalığı olan çocuklarda ise çok daha yüksektir. Ritim bozuklukları, bazı çocuklarda kendiliğinden düzelebilirken bazı durumlarda yaşamı tehdit edecek seviyeye ulaşabilir. Bu yüzden doğru teşhis ve zamanında tedavi çok kritik bir öneme sahiptir. Bu yazıda, çocuklarda kalp ritim bozukluğunun belirtilerinin neler olduğunu, neden ortaya çıktığını ve hangi tedavi seçeneklerinin olduğunu tüm yönleriyle ele alacağız.
Çocuklarda kalp ritim bozukluğu nedir?
Çocuklarda kalp ritim bozukluğu; kalbin normalden daha hızlı, daha yavaş ya da tamamen düzensiz atmasıdır. Aslında kalbin her atışı, vücudun içinde sinirsel ve elektriksel bir sistemle düzenlenir. Bu sistem düzgün çalıştığında kalp ritmik ve dengeli atar. Ama bazen bu sistemde aksaklıklar olur. İşte bu da ritim bozukluğuna (medikal adıyla “aritmi”) yol açar.
Ancak hemen panik yapmaya gerek yok. Çünkü her ritim bozukluğu tehlikeli değildir. Özellikle çocuklarda görülen bazı düzensizlikler (örneğin uyku sırasında yavaşlama ya da heyecanla birlikte hızlanma) tamamen normal kabul edilir. Hatta bazı çocukların kalbinde "solunumla değişen ritim" dediğimiz bir durum olur. Nefes alırken kalp hızı artar verirken azalır. Bu, endişe verici bir durum değildir.
Ama çocuğun kalbi sürekli çok hızlı atıyorsa (örneğin supraventriküler taşikardi gibi) ya da çok yavaşsa (bradikardi gibi) hatta zaman zaman duraklıyorsa dikkatli olmamız gerekir. Bu tür durumlar doğumsal kalp kusurları, bazı elektrolit dengesizlikleri, enfeksiyonlar ya da kalp kasını etkileyen başka hastalıklarla ilişkili olabilir.
Biz hastalarımıza hep şunu ifade ederiz: Ritim bozukluğu tanısı sadece nabızla değil bir EKG (elektrokardiyogram) ya da 24 saatlik ritim kaydı (Holter) ile netleştirilir. Çünkü bazen gözle fark edilmeyen ama çocuğun günlük hayatını etkileyen bozukluklar olabilir.
Unutmayın, erken tanı bu konuda gerçekten hayat kurtarıcıdır. Özellikle bayılma, çarpıntı, çabuk yorulma ve göğüs ağrısı gibi belirtiler gözleniyorsa mutlaka bir çocuk kardiyoloğuna başvurmak gerekir.
Kalp nasıl çalışır?
Kalp, vücudumuzun motoru gibidir. İçinde kendi elektrik sistemini barındırır ve bu sistem sayesinde kalp atışları başlar. En üstteki “sinüs düğümü” denen nokta bir nevi doğal pil görevi görür ve sinyal üretir. Bu sinyal kalbin üst odacıklarından alt odacıklarına doğru ilerler ve böylece kalp düzenli şekilde kasılarak vücuda kan pompalar.
Yani kalp her atımda, hem temiz kanı vücuda gönderir hem de kirli kanı temizlenmek üzere akciğere yollar. Bu döngü milisaniyelik bir düzenle devam eder ve işte bu düzen bozulduğunda ritim bozuklukları ortaya çıkar.
Çocuklarda kalp ritmi yetişkinlere göre nasıldır?
Çocukların kalbi, özellikle ilk yıllarda yetişkinlere göre çok daha hızlı çalışır. Çünkü onların metabolizması daha aktiftir ve gelişen bir vücuda sürekli oksijen taşımaları gerekir. Örneğin bir yenidoğanın kalbi dakikada 140–160 kez atarken bu sayı bir yetişkinde genelde 60–100 arasındadır. Yaş büyüdükçe kalp ritmi yavaşlar ve erişkin düzeyine yaklaşır.
Yani “çocuğumun kalbi hızlı atıyor” demek, çoğu zaman tamamen normal bir durumu tarif eder. Ama bu hız, istirahat hâlindeyken bile çok fazlaysa ya da düzensizlik varsa işte o zaman durumun değerlendirilmesi gerekir.
Çocuklarda kalp atışı kaç olmalıdır?
Çocuklarda kalp atış hızı yaşa, aktivite düzeyine, uykuda olup olmamasına hatta vücut sıcaklığına kadar pek çok faktöre göre değişir. Bu yüzden tek bir “doğru” sayıdan bahsetmek mümkün değil. Ama genel bir aralık vardır ve biz hekimler o aralığın içinde kalıp kalmadığına bakarız.
Yeni doğan bir bebeğin kalbi dakikada 150 kez atıyorsa bu normal kabul edilirken aynı hız 10 yaşındaki bir çocuk için anormal sayılabilir. O yüzden çocuğun yaşı ve o anki durumu (uyuyor mu, koştu mu veya ağlıyor mu?) mutlaka dikkate alınmalı. Kalp atışını değerlendirirken asıl mesele, nabzın istikrarlı olması, yaşına uygun aralıkta seyretmesi ve çocuğun genel durumuyla çelişmemesidir.
Yaşa göre normal kalp atış hızları
Yaş ilerledikçe nabız hızı düşer. Yaşa göre kalbin normal kabul edilen dakika/atım hızı (bpm) aşağıdaki gibidir.
- Yenidoğanda genelde 100–160 bpm arası normal kabul edilir.
- 1–5 yaş arasında 90–140 bpm normal iken
- 6 yaş sonrası bu sayı 70–110 bpm’ye kadar geriler.
- Ergenlikte ise yetişkin düzeyine, yani 60–100 bpm’ye ulaşır.
Bu değerler elbette çocuğun uyanık ve sakin olduğu ve herhangi bir hastalık geçirmediği durumlar için geçerlidir. Ateş, heyecan, korku ya da egzersiz sırasında bu sayılar geçici olarak artabilir.
Nabız değerleri ne zaman risklidir?
İstirahat hâlinde yani çocuk sakinken yaşına göre normal olarak kabul edilen sınırların çok üstünde ya da çok altında olması risktir.
Mesela oyun oynamayan, uykudan uyanmış bir çocukta 180 bpm gibi bir hız varsa veya nabız 50 bpm’nin altına düşüyorsa ve buna baş dönmesi, halsizlik, morarma gibi başka belirtiler eşlik ediyorsa çocuğun muayene edilmesi gerekir. Nabız düzensizse yani bazen çok hızlı, bazen yavaş, bazen de ara veriyorsa bu durum da ritim bozukluğu açısından incelenmelidir.
Kısacası, nabız tek başına değil çocuğun genel durumu, şikayetleri ve yaşına göre anlam kazanır. Ebeveynler nabzın hızlı olmasından çok ne zaman hızlı olduğuna ve nasıl seyrettiğine dikkat etmeli.
Çocuklarda kalp ritim bozukluğu belirtileri nelerdir?
Çocuklarda ritim bozuklukları bazen fark edilmez ama bazı durumlarda ciddi işaretler verir. En sık gözlenen belirtilerden biri çarpıntıdır. Çocuk bunu genellikle “kalbim çok hızlı atıyor” ya da “içim kıpır kıpır” gibi cümlelerle ifade edebilir. Ani yorgunluk, halsizlik, egzersiz sırasında hemen yorulma ya da baş dönmesi de dikkat çeken belirtilerdendir.
Bazı çocuklarda göğüs ağrısı ya da karın ağrısı şeklinde daha dolaylı şikayetler de olabilir. Yani sadece kalp değil genel vücut belirtileri de ritim bozukluğunun habercisi olabilir. Bayılma ise özellikle dikkate alınması gereken ciddi bir uyarıdır. Çünkü bu, kalbin kısa süreli duraklamasına işaret edebilir.
Bebeklerde ritim bozukluğu belirtileri nelerdir?
Bebekler duygularını ya da şikayetlerini ifade edemedikleri için belirtileri gözlem yoluyla anlamalısınız. En sık gördüğümüz işaretlerden biri bebeklerin emme işlemi sırasında çabuk yorulmalarıdır. Kalp düzgün çalışmadığında bebek çabuk pes eder ve emmeyi bırakır. Bunun yanında huzursuzluk, morarma (özellikle dudak ve tırnak uçlarında), hızlı ya da çok yavaş nefes alma da önemli sinyallerdir.
Nabzın çok hızlı ya da düzensiz hissedilmesi baygın gibi görünme ya da kısa süreli solgunluk atakları da dikkatle izlenmelidir. Özellikle doğumsal kalp hastalığı riski olan bebeklerde bu belirtiler daha sık görülür. Biz hekimler genellikle EKG, ekokardiyografi ve Holter gibi tetkiklerle tanıyı netleştiririz.
Çocuklarda kalp ritim bozukluğunun nedenleri
Kalp ritmi, kalbin içinde bulunan elektriksel sistem ile düzenlenir. Ama bu sistem her zaman kusursuz çalışmayabilir. Çocuklarda görülen ritim bozukluklarının birçok farklı nedeni olabilir.
Genetik faktörler
Bazı ritim bozuklukları doğuştan gelir ve genetik kaynaklıdır. Ailede ani kalp durması, ritim bozukluğu ya da sebebi tam olarak bilinemeyen bayılmalar varsa çocukta da benzer bir durum görülebilir. Özellikle "Uzun QT sendromu" gibi bazı kalıtsal ritim problemi varsa basit bir EKG ile bile tespit edilebilir.
Bu yüzden aile öyküsü bizim için çok kıymetli bir ipucudur. Bazen çocuğun tamamen sağlıklı görünmesine rağmen genetik bir yatkınlık, ilk belirtisini çarpıntı ya da bayılma ile gösterebilir.
Enfeksiyon ve biyokimyasal dengesizlik
Ateşli hastalıklar, viral enfeksiyonlar ya da elektrolit dengesizlikleri (özellikle potasyum, kalsiyum ve magnezyum) kalp ritmini etkileyebilir. Vücuttaki bu geçici durumlar kalbin elektriksel ileti sisteminde kısa süreli bozulmalara yol açabilir.
Örneğin, gribal enfeksiyon sonrası gelen çarpıntı şikayetleri ya da kusma-ishalle birlikte gelişen elektrolit kaybı, ritim bozukluğunun sebebi olabilir. Bu tip durumlar genellikle geçicidir ama yine de göz ardı edilmemelidir.
Kalp yapısındaki doğumsal bozukluklar
Doğuştan kalp hastalığı olan çocuklarda kalbin hem mekanik (kapak ve odacık yapısı) hem de elektriksel sistemi etkilenmiş olabilir. Kalpteki bir delik, kapak bozukluğu ya da damar anomalisi, elektrik iletiminde aksaklığa yol açarak ritmi bozabilir.
Bu çocuklar genellikle daha yakından izlenmeli ve ritim bozukluğu riski taşıdıkları için özel takibe alınmalıdırlar. Tedavi planı hem kalp yapısına hem de elektriksel bulgulara göre şekillenir.
Çocuklarda kalp ritim bozukluğu nasıl teşhis edilir?
Her şey genellikle bir muayene sırasında kalbin dinlenmesiyle başlar. Çocuğun kalbinde bir düzensizlik fark edilirse bu noktada birkaç basit ama etkili test devreye girer. Bu testlerin hiçbirisi ağrıya sebep olmaz ve kısa sürelidir.
Elektrokardiyogram (EKG)
EKG, ritim bozukluğu şüphesi olan her çocukta ilk yapılan testtir. Göğüs, el ve ayaklara takılan küçük elektrotlarla kalbin elektriksel sinyalleri birkaç saniye boyunca kaydedilir. Eğer kalpte ani hızlanmalar (taşikardi), yavaşlamalar (bradikardi) ya da ritim düzensizlikleri varsa bu testte hemen kendini belli eder. Kısa sürer, ağrısızdır ve çocuklar genellikle hiçbir şey hissetmez.
Holter monitör
Bazı ritim bozuklukları sadece ara ara olur. EKG anlık bir görüntü sunduğu için bu geçici durumları yakalayamayabilir. İşte bu noktada Holter monitör devreye girer. Çocuğun üzerine küçük bir cihaz bağlanır ve bu cihaz 24 ila 48 saat boyunca kalp atışlarını sürekli olarak kaydeder. Günlük hayatına devam ederken ne zaman ritim bozulmuş, ne zaman normale dönmüş bunlar tek tek kayda geçer.
Ekokardiyogram (EKO)
Ritim bozukluğunun bazen kalpteki yapısal bir bozukluktan kaynaklandığı da olur. Bu nedenle kalbin odacıkları, kapakçıkları ve genel yapısı ultrasonla incelenir. Bu işleme ekokardiyografi (EKO) diyoruz. Tamamen ağrısızdır. Kalpte bir delik, kapak yetersizliği veya kas bozukluğu gibi durumlar varsa ritim bozukluğu bu test ile belirlenir.
Elektrofizyoloji çalışması (EPS)
Eğer ritim bozukluğu sürekli hale gelmişse veya diğer testlerle neden bulunamıyorsa ileri düzey bir tanı yöntemi olan elektrofizyoloji (EPS) çalışması yapılabilir. Bu işlemde ince tellerle kalbin içine girilerek elektriksel sistem doğrudan ölçülür. Özellikle karmaşık ritim bozukluklarında çok kıymetli bilgiler verir. Genellikle bir kalp ritim uzmanı (elektrofizyolog) tarafından yapılır.
Nadiren gerekli olan diğer testler
- Event monitor / Patch monitör: Holter yeterli olmadığında veya ritim bozukluğu daha uzun aralıklarla oluyorsa birkaç hafta boyunca ritmi kaydeden cihazlardır.
- Tilt table testi: Çocukta bayılmalar varsa ve sebebi net anlaşılamıyorsa bu testle pozisyona bağlı nabız ve tansiyon değişimleri değerlendirilir.
Çocuklarda kalp ritim bozukluğu tedavisi Antalya
Çocuklarda kalp ritim bozukluğu tedavisi; çocuğun yaşına, ritim bozukluğunun türüne, ne sıklıkla ve ne kadar şiddetli olduğuna göre şekillenir. Bazı çocuklarda sadece izlemek yeterli olurken bazılarında müdahale şarttır. Çoğu ritim bozukluğu doğru takip ve yöntemle başarıyla kontrol altına alınabilir.
Biz hekimler olarak çocuklarda kalp ritim bozukluğu tedavisini planlarken üç temel yoldan ilerleriz: ilaç tedavisi, ablasyon (yani sorunlu elektrik bölgesini ortadan kaldırmak) ve gerekirse cihaz desteğiyle (kalp pili veya ICD) çözüm sağlamak.
İlaçla tedavi seçenekleri
İlaç tedavisi, çocuğun ritmini düzenlemek ve kalbin elektriksel iletim sistemini dengede tutmak için ilk basamakta tercih edilir. Özellikle supraventriküler taşikardi (SVT), prematür atriyal veya ventriküler atımlar gibi bazı ritim bozukluklarında oldukça etkilidir.
Verilen ilaçlar genelde kalp hızını yavaşlatır, ritim düzenini sağlar ve ani çarpıntı ataklarını önlemeye yardımcı olur. Tabii ki her ilaç herkese uygun değildir. Doz ayarı, yaşa ve çocuğun genel sağlık durumuna göre yapılır. İlacın etkili olup olmadığını anlamak için düzenli EKG takibi veya Holter kaydı yapılır.
Bazı durumlarda sadece belirli dönemlerde (örneğin çocuğun büyüme döneminde) ilaç verilir ve ilerleyen dönemlerde kesilir.
Ablasyon yöntemi ile tedavi
Eğer ilaçla kontrol altına alınamayan, sık tekrar eden ya da çocuğun yaşam kalitesini ciddi etkileyen bir ritim bozukluğu varsa ablasyon tedavisi gündeme gelir.
Bu yöntem biraz teknik olmakla birlikte uygulama mantığı çok basittir. Kalpte ritim bozukluğuna neden olan bölge saptanır ve radyo dalgalarıyla o alan yakılarak etkisiz hale getirilir. İşlem, kasık damarından girilerek özel kateterler yardımıyla yapılır ve genelde 1-2 saat sürer.
Ablasyon, özellikle belirli tipte taşikardilerde (örneğin AV nodal reentry taşikardi gibi) yüksek başarı oranına sahiptir. İşlem sonrası çoğu çocuk tekrar ilaç kullanmaya gerek duymadan hayatına normal şekilde devam edebilir.
Kalp pili ve ICD cihazları
Nadir ama önemli durumlarda kalbin ritmini düzenlemek için cihaz desteğine ihtiyaç duyulabilir. Bu cihazlar genellikle iki gruptur:
- Kalp pili: Eğer çocuğun kalbi, olması gerekenden daha yavaş atıyorsa ya da atışlar arasında uzun boşluklar oluyorsa kalp pili devreye girer. Küçük bir cihaz göğüs bölgesine yerleştirilir ve kalbe düzenli uyarılar gönderir. Böylece kalp ritmi normale döner.
- ICD: Bu daha gelişmiş bir cihazdır. Özellikle ani ölüm riski olan ritim bozukluklarında kullanılır. Kalp ritmi tehlikeli düzeyde hızlandığında ya da fibrilasyona girdiğinde devreye girip elektriksel bir şokla kalbi normal ritme çeker.
Çocuklarda kalp ritim bozukluğu tedavisi hakkında daha fazla bilgi almak için Antalya’da kendi kliniğinde hizmet veren Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hüseyin Okutan ile görüşebilirsiniz. Randevu için lütfen bizi arayın.
Kalp ritim bozukluğunda evde nelere dikkat edilmelidir?
Tanı konduktan sonra en az tedavi kadar önemli olan bir şey varsa o da çocuğun evde nasıl takip edileceğidir. Ritim bozukluğu olan bir çocuk her an tehlikede değildir ama bazı şeylere dikkat etmek gerekir. Hem günlük yaşam hem de ani gelişebilecek durumlar için ailelerin bilinçli olması sürecin daha sağlıklı ilerlemesini sağlar.
Spor yapacak çocuklar için ön değerlendirme
Ritim bozukluğu olan çocuklarda spor, hasta velileri tarafından çok merak edilen konulardan biridir. Yapılacak spor konusunda doktorun onayını almak oldukça önemlidir. Çünkü bazı ritim bozuklukları, özellikle yorucu egzersizlerde tetiklenebilir.
Bu yüzden spor öncesi bir efor testi ve detaylı EKG değerlendirmesi yapılmalıdır. Gerekirse Holter ile spor sırasında kalp ritmi de izlenir. Tüm bu değerlendirmeler sonucunda çocuğa hangi tür sporların uygun olacağına karar verilir. Mesela yüzme ve hafif tempolu yürüyüşler çoğu çocuk için güvenli olurken temas içeren veya yoğun kardiyo isteyen sporlar bazı çocuklar için riskli olabilir.
Atak anında ne yapılmalıdır?
Çocuk bir anda kalp çarpıntısı yaşarsa veya göğsünde sıkışma ve baş dönmesi hissederse öncelikle sakin olmak gerekir. Çünkü panik, durumu daha da kötüleştirir. Atak başladığında yapılabilecek basit ama etkili adımlar şunlardır:
- Çocuğu oturtun ya da yatırın.
- Derin nefes almasını ve yavaşça vermesini sağlayın.
- Valsalva manevrası adı verilen tekniği uygulayın. Çocuk burnunu kapatıp ağzını kapalı tutarak hafifçe ıkınır gibi yapabilir. Bu, kalp ritmini normale döndürebilir (ama her çocukta işe yaramayabilir).
- Çarpıntı birkaç dakika içinde geçmiyorsa ya da eşlik eden baş dönmesi, bayılma ve göğüs ağrısı gibi şikayetler varsa mutlaka sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Bayılma ve çarpıntı durumunda izlenmesi gereken yol
Bayılma, çocuklarda her zaman ritim bozukluğuna bağlı olmayabilir. Ama ritim bozukluğu tanısı konulmuş bir çocuk bayıldıysa bu durum mutlaka ciddiye alınmalıdır. Çocuk hemen yatırılmalı ve bacakları hafifçe yukarı kaldırılmalıdır. Kısa süre içinde ayılıyor mu, rengi soluk mu veya terli mi bunların hepsini gözlenmelidir.
Bayılma birkaç saniyeden uzun sürerse veya tekrarlarsa aynı anda kalp çarpıntısı da varsa bu potansiyel olarak ciddi bir ritim problemine işaret edebilir. Bu durumda hemen doktora başvurmalısınız.
Evde bu gibi durumlar için küçük bir “kriz rehberi” hazırlanması faydalı olur. Atak sırasında yapılacaklar, acil durumda arayacağınız doktorun numarası ve çocuğun kullandığı ilaçlar bu rehberin içinde olmalıdır.
Kalp ritim bozukluğu geçer mi? Kalıcı mıdır?
Kalp ritim bozukluklarının bazıları geçicidir bazılarıysa tedavi gerektirir ama kalıcı hale gelmeden kontrol altına alınabilir. Her ritim bozukluğu aynı şekilde ilerlemez. Asıl önemli olan bozukluğun tipi ve altta yatan nedendir. Kalp ve damar cerrahisi uzmanları ritmi sadece "hızlı" ya da "yavaş" diye değil, neden bozulduğuna göre de değerlendirir. Yani sorunun kaynağına bakmadan "geçer ya da kalıcıdır" demek doğru olmaz.
Hangi ritim bozuklukları zamanla düzelir?
Bazı ritim bozuklukları büyüme sürecinde kendiliğinden düzelebilir. Özellikle bebeklik ve erken çocukluk döneminde görülen bazı ekstra atımlar (prematür atriyal veya ventriküler atımlar) fizyolojik olabilir. Kalp büyürken ve sinir sistemi olgunlaşırken bu düzensizlikler ortadan kalkabilir. Bu tür durumlar genellikle sadece izlenir, çoğunda tedaviye ihtiyaç duyulmaz.
Yapılan bir çalışmada, sağlıklı kalpte görülen erken ventriküler kasılmaların (PVC) %15 oranında görülmesine rağmen çocukların çoğunda kendiliğinden düzelme olduğu görülmüştür.
Ayrıca ateş, enfeksiyon ve tiroit hastalıkları gibi geçici durumlardan kaynaklanan ritim bozuklukları da altta yatan sorun çözüldüğünde kendiliğinden geçebilir. Yani çocuğun kalbi kalıcı olarak hasta değildir, sadece geçici bir stres altındadır denebilir.
Hangi durumlarda tedavi gerekir?
Ritim bozukluğu çocuğun günlük hayatını etkiliyorsa, tekrarlıyorsa ya da bayılma, göğüs ağrısı ve aşırı yorgunluk gibi eşlik eden belirtiler varsa mutlaka tedavi planlanmalıdır.
Ayrıca bazı ritim bozuklukları, nadir de olsa ani kalp durmasına neden olabileceği için göz ardı edilmemelidir. Özellikle ailesinde ani ölüm hikayesi olan, yapısal kalp hastalığı bulunan ya da EKG’sinde belirgin risk işaretleri olan çocuklarda erken müdahale çok önemlidir.
Şu hiçbir zaman unutulmamalıdır: Ritim bozukluğu varsa paniğe gerek yok ama ihmal de edilmemelidir. Hangi tip olduğu, nasıl seyir gösterdiği ve çocuğun bundan nasıl etkilendiği doğru değerlendirilirse çözüm daima vardır. Erken teşhis ve kişiye özel takip, ritmin yeniden sağlıklı hale gelmesinde en büyük adımdır.
Sık Sorulan Sorular
Çocuklarda çarpıntı her zaman kalp hastalığı belirtisi midir?
Hayır, her çarpıntı kalp hastalığına işaret etmez. Ateş, heyecan, korku ve susuzluk gibi basit nedenlerle de kalp atışı hızlanabilir. Ama çarpıntı sık tekrarlıyorsa ya da bayılma, baş dönmesiyle birlikte oluyorsa mutlaka değerlendirilmelidir.
Her kalp çarpıntısı ritim bozukluğu mudur?
Hayır, kalbin hızlı atması her zaman ritmin bozulduğu anlamına gelmez. Kalp düzenli ama hızlı atıyorsa bu fizyolojik olabilir. Ama atışlar düzensizse veya araya ekstra atımlar giriyorsa o zaman ritim bozukluğu düşünülür.
Ritim bozukluğu geçici midir?
Bazı ritim bozuklukları geçicidir. Özellikle enfeksiyon, stres, ateş ya da tiroit problemlerine bağlı gelişen ritim bozuklukları geçici olabilir. Ancak yapısal kalp hastalığına ya da genetik yatkınlığa bağlı olanlar kalıcı olabilir. Bu yüzden nedenine göre değerlendirmek önemlidir.
Genetik ritim bozukluğu olan aileler ne yapmalı?
Mutlaka çocuklarını düzenli olarak kalp muayenesine götürmeli, EKG ve EKO gibi temel testleri yaptırmalıdır. Ailede ani ölüm ve bayılma öyküsü varsa çocukta hiçbir belirti olmasa bile koruyucu takip gerekir.
Kalp ritim bozukluğu tehlikeli mi?
Bazı kalp ritim bozuklukları tehlikeli olabilir. Özellikle hızlı ve düzensiz ritim bozuklukları (örneğin ventriküler taşikardi) hayati risk taşıyabilir. Ama çoğu ritim bozukluğu hafif seyreder ve tedaviyle kontrol altına alınabilir. Tehlikeli olup olmadığını anlamanın yolu detaylı muayene ile yapılacak tanıdır.
Kalp ritim bozukluğu öldürür mü?
Nadiren evet. Ani kardiyak ölümle ilişkili bazı ciddi ritim bozuklukları (Örneğin, Uzun QT sendromu veya Brugada sendromu) vardır. Ama bunlar genellikle nadir görülür ve tanı konduğunda yaşamı koruyacak tedaviler mevcuttur. Bu yüzden erken teşhis hayat kurtarır.
Detaylı bilgi ve randevu için Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hüseyin Okutan Kliniği ile iletişim kurabilirsiniz.